કેરીને ભારતનું મુખ્ય ફળ અને ફળોનો રાજા માનવામાં આવે છે. કેરીની મોસમ આવતાની સાથે જ લોકો તેના પર ઝૂમીને તેને પુષ્કળ પ્રમાણમાં ખાય છે. કેરી ખાવાની સાથે તેમાંથી વિવિધ વાનગીઓ પણ બનાવવામાં આવે છે. દશેરા અને અલ્ફોન્સો કેરી અહીં ખૂબ જ પસંદ કરવામાં આવે છે. ભારતમાં કેરીની ઘણી જાતો ઉગાડવામાં આવે છે અને દરેક જાતનો પોતાનો સ્વાદ, રંગ અને કદ હોય છે. અહીંની કેરીની જાતો બજારોમાં પ્રભુત્વ ધરાવે છે, તેથી જ અહીંની કેરીની માંગ સમગ્ર વિશ્વમાં છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ચીન પણ કેરીની ખેતી કરે છે. ચીન ફક્ત દશેરી, અલ્ફોન્સો, ચૌંસા અને લંગડા જેવી ભારતીય જાતોની ખેતી જ નથી કરી રહ્યું. પરંતુ ચીન તેમને સમગ્ર વિશ્વમાં નિકાસ પણ કરી રહ્યું છે, અને કેટલીક કેરીઓ ચીનથી આયાત કરીને ભારતમાં પણ પરત આવી રહી છે. તો ચાલોજાણીએ કેરી ચીન કેવી રીતે પહોંચી?
શું દરેક દેશને કેરી ભેટ તરીકે આપવામાં આવતી હતી ?
વર્ષ ૧૯૪૭માં જ્યારે ભારત બે ભાગમાં વહેંચાયેલું હતું, ત્યારે ભારત અને પાકિસ્તાન બે દેશો તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા. બંને દેશોનું રાષ્ટ્રીય ફળ કેરી હતું. બંને દેશોએ તેમની વૈશ્વિક રાજદ્વારીમાં કેરીનો ઉપયોગ એક સાધન તરીકે કર્યો હતો. ૧૯૫૦ના દાયકામાં, જ્યારે પણ ભારતના પ્રથમ વડા પ્રધાન જવાહરલાલ નહેરુ વિદેશ પ્રવાસે જતા, ત્યારે તેઓ તે દેશને ભેટ તરીકે કેરીનો એક ડબ્બો આપતા હતા. જ્યારે પણ કોઈ વિદેશી રાષ્ટ્રપતિ કે વડા પ્રધાન ભારતની મુલાકાતે આવે ત્યારે નહેરુ તેમને કેરી ભેટ તરીકે આપતા હતા.
ભારતથી કેરીના છોડ ચીન કેવી રીતે પહોંચ્યા?
વર્ષ ૧૯૫૫માં જ્યારે પંડિત નહેરુ ચીનની મુલાકાતે ગયા હતા. ત્યારે તેઓ દશેરી અને લંગડાના આઠ છોડ ભેટ તરીકે પોતાની સાથે લઈ ગયા હતા. તેમણે તે છોડ ચીનના વડા પ્રધાન ચૌ એનલાઈને ભેટમાં આપ્યા. ચીને તે છોડ ગુઆંગઝુ પીપલ્સ પાર્કમાં વાવ્યા હતા. ખરેખર, થયું એવું કે ૧૪ નવેમ્બર ૧૯૫૪ના રોજ, જ્યારે નહેરુનો ૬૫મો જન્મદિવસ હતો, ત્યારે ચીનના વડા પ્રધાને તેમને સ્પોટેડ હરણની જોડી, લાલ ક્રેસ્ટેડ ક્રેન્સની જોડી અને સો સોનાની માછલી ભેટ તરીકે મોકલી હતી. બદલામાં વડા પ્રધાન નહેરુએ તેમને કેરીની ભેટ આપી હતી.
ચીન-ભારત સાથે કેવી રીતે સ્પર્ધા કરી રહ્યું છે ?
ભારત વિશ્વમાં સૌથી વધુ કેરીનું ઉત્પાદન કરે છે, વિશ્વના કુલ કેરીના 40% ઉત્પાદન ભારતમાંથી આવે છે. આમ છતાં છેલ્લા બે વર્ષથી ચીન કેરીની નિકાસમાં અગ્રેસર રહ્યું છે. 2023ની વાત કરીએ તો, આ વર્ષે ભારતે 55.94 મિલિયન ડોલરની કેરીની નિકાસ કરી હતી. જ્યારે ચીને 59.43 મિલિયન ડોલરની કેરીની નિકાસ કરી હતી. આવી સ્થિતિમાં, એ સ્પષ્ટ છે કે ચીન ભારત પાસેથી કેરીના છોડ ખરીદીને નિકાસમાં તેની સાથે સ્પર્ધા કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે.